Tüketim – Çin’de durum

Çin’in son derece güçlü planlama teşkilatı NDRC’ye bağlı think thank CSER’ın başkanı Boao forumunda muhakkak bir kenera not edilmesi gereken şeyler söyledi. Adam aynı zamanda hükümet danışmanı ve tüketimin GSYH içindeki payı 10 sene içinde gelişmiş ülkeler seviyesine çıkarmamız lazım dedi. Hatta oran verdi, yüzde 75 dedi. Sıradan bir isim değil. Öbür taraftan şunu da söyledi, bence çarpıcı: Malis sistemimiz projelere ağır yatırıma odaklandı. Şimdi halka yatırıma geçmemiz lazım’.

Sık sık tüketim temasının altını çiziyorum. Çinliler bu senenin de ötesinde, genel olarak o tarafa dümen kırmış gibi görünüyor. Kırmaları da gerekiyor, hatta bugüne kadar kırmamaları büyük hataydı. Ağır altyapı ve imalat sanayi yatırımları çoktan doygunluğa ulaştı. Verimsizleşti. Diğer ayak ise resmen topal kaldı, hanehalkı harcamaları patikasından saptı ve o sapma aşağı yönlü oldu. Xi tüketimden pek hoşlanmıyordu, fakat iktisadi bazı zorunluluklar dolayısıyla ikna olmuş gibi görünüyor.

Grafikte tüketim payları görülebilir. En büyük pay yatırımlara ait, 2023 sonunda %42 düzeyindeydi. Anlaşılacağı üzere büyük dengesizlik var ve tüm dünyayı etkiliyor.